Autohandelaren, kunsthandelaren en andere handelaren opgelet: verbod op contante betalingen vanaf € 3.000,- in aantocht
Op dit moment geldt in Nederland geen wettelijk limiet aan bedragen die je mag afrekenen met contant geld. Daar gaat in 2025 verandering in komen. Als onderdeel van de Wet plan van aanpak witwassen, komt in de Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme (Wwft) een verbod op contante betalingen vanaf € 3.000,-. Daarmee beoogt het kabinet het criminelen lastiger te maken om geld wit te wassen met contant geld.
Het wetsvoorstel neemt een voorschot op de recent aangenomen Europese ‘Anti-Money Laundering Regulation’ (AMLR), die in de zomer van 2027 in werking treedt. De AMLR bevat een generiek verbod op contante betalingen vanaf € 10.000,- voor personen die handelen in goederen of die diensten verlenen, maar biedt lidstaten de optie om nationaal een lagere drempelwaarde vast te stellen. In aanloop naar de inwerkingtreding van de AMLR, kiest Nederland er nu alvast voor gebruik te maken van deze lidstaatoptie door een betaalgrens vanaf € 3.000,- te introduceren. De Tweede Kamer heeft in september 2024 al ingestemd met het wetsvoorstel. Naar verwachting zal de betaalgrens voor contanten in de loop van 2025 in werking treden, zodat het goed is u (en uw klanten) hier al op voor te bereiden.
Wat betekent de betaalgrens van € 3.000,- voor handelaren?
De betaalgrens van € 3.000,- of meer in cash gaat gelden voor alle handelaren in goederen, zonder uitzondering voor specifieke sectoren. Handelaren mogen dit bedrag ook niet omzeilen door een transactie via meerdere losse betalingen te verrichten.
Wel brengt de intrede van het verbod een verlichting van andere Wwft-verplichtingen mee. Op dit moment zijn handelaren op grond van de Wwft namelijk verplicht om een cliëntenonderzoek uit te voeren bij contante betalingen van € 10.000,- of meer. Ook hebben zij nu nog een meldplicht bij ongebruikelijke contante transacties vanaf € 10.000,-. Als handelaren contante betalingen vanaf € 3.000,- niet meer mogen accepteren, zullen hogere contante betalingen niet meer aan de orde (mogen) zijn. Het gevolg daarvan is dat het Wwft-cliëntenonderzoek en de meldplicht voor handelaren komen te vervallen.
Wat betekent de betaalgrens van € 3.000,- voor andere Wwft-instellingen, waaronder handelaren in kunst?
De reguliere Wwft-verplichtingen blijven wel gelden voor andere instellingen die onder de Wwft vallen, waaronder handelaren in kunstvoorwerpen. Voor deze groep handelaren bestaat de plicht tot het doen van cliëntenonderzoek en het melden van ongebruikelijke transacties immers ook bij girale transacties. Voor Wwft-instellingen zullen daarom de reguliere Wwft-verplichtingen blijven gelden bij girale transacties van € 10.000, naast het nieuwe verbod op contante betalingen van € 3.000,- of meer.
De AMLR bevat daarnaast een uitbreiding van specifiek aangewezen groepen handelaren, die ook bij girale transacties aan Wwft-verplichtingen moeten gaan voldoen. Zo breidt de AMLR de groep van handelaren in kunstvoorwerpen uit naar antiquiteiten. Daarnaast betreft het handelaren in goederen met hoge waarden, zoals juwelen, edelstenen, klokken, horloges en voertuigen.
Het kabinet heeft besloten om hier met dit wetsvoorstel nog niet op vooruit te lopen. Vooralsnog blijven handelaren in antiquiteiten en goederen met hoge waarden dus vallen onder de generieke groep handelaren, waardoor enkel de verplichtingen die gelden bij contante transacties van toepassing zijn. Vanaf het moment dat de AMLR in werking treedt in 2027, zullen voor deze groepen handelaren echter bij girale transacties vanaf € 10.000 ook de aanvullende Wwft-verplichtingen gaan gelden.
Gevolgen van overtreding van de betaalgrens
Handelaren die de contante betaalgrens van € 3.000,- overschrijden, kunnen als gevolg daarvan een boete van maximaal tienduizend euro krijgen. Dat volgt uit het conceptbesluit van de Minister van Financiën, dat tot 25 januari 2025 in internetconsultatie ligt. Omdat het volgens de minister om een “relatief licht vergrijp gaat”, wordt gekozen voor de laagste boetecategorie 1 in de systematiek van de Wwft. Handelaren die binnen vijf jaar voor een tweede keer de fout in gaan, zouden op grond van artikel 31 Wwft, lid 4 echter wel tweemaal het maximumbedrag opgelegd kunnen krijgen.
Nota bene, lees ook de bijdrage Wwft en witwassen varia 2024/2025.
Voor vragen over het (aanstaande) verbod omtrent contanten, het Wwft-cliëntenonderzoek, mogelijke ongebruikelijke transacties in het licht van de Wwft en witwassen kunt u contact opnemen met Jurjan Geertsma, Oscar Pluimer en Kaisa de Bel.