Invoering NOCLAR voor accountants

De NV NOCLAR geldt voor alle Nederlandse accountants, maar de impact ervan hangt af van wat de accountant precies doet. Zo maakt het bijvoorbeeld uit of de accountant betrokken is bij wettelijke controles dan wel een samenstel- of adviesopdracht uitvoert. Ook maakt het uit of het gaat om mogelijke onregelmatigheden binnen de eigen organisatie of bij de cliënt.

Hoewel de NV NOCLAR (grotendeels) een nadere uitwerking vormen van reeds bestaande regelgeving voor accountants is sprake van een aantal nieuwe verplichtingen. Meest in het oogspringend is de meldplicht van art. 6 NV NOCLAR: een accountant moet een relevante niet-naleving onmiddellijk melden bij de bevoegde overheidsinstantie “als direct handelen door deze instantie noodzakelijk lijkt om aanzienlijke schade te voorkomen of te beperken”. Het begrip “aanzienlijke schade” wordt in art. 1 NV NOCLAR gedefinieerd als “ernstige nadelige gevolgen voor de eigen organisatie of voor de cliënt, de daarbij werkzame of daaraan verbonden personen, beleggers, schuldeisers, andere belanghebbenden of voor de maatschappij.” Het hoeft dus niet altijd te gaan om schade die direct in geld is uit te drukken. Er kan bijvoorbeeld ook gedacht worden aan:

• – een cliënt die olie op het oppervlaktewater loost;
• – een cliënt die gevaarlijke stoffen zodanig onzorgvuldig opslaat dat daarvoor gevaar van de veiligheid van werknemers of de omgeving ontstaat;
• – een cliënt staat op het punt om producten te verkopen die schadelijk zijn voor de volksgezondheid of de veiligheid van consumenten (bijv. bedorven of besmette producten of producten met explosiegevaar);
• – een cliënt die op het punt staat wapens te leveren aan een land dat op een sanctielijst staat;

Bij welke overheidsinstantie gemeld moet worden hangt af van het voorschrift dat niet wordt nageleefd. Normaal gesproken wijst de wet- en regelgeving waarin dit voorschrift is opgenomen een bevoegde instantie aan. Dit kan ook een toezichthouder zijn zoals de Autoriteit Financiele Markten (AFM), de Autoriteit Consument & Markt (ACM), de Nederlandse Voedsel-en Warenautoriteiteit (NVWA) en De Nederlandse Bank (DNB). Als de accountant niet weet welke instantie bevoegd is ligt het voor de hand om te melden bij een algemeen bevoegde instantie zoals de politie of de brandweer.

De Nederlandse NOCLAR-regelgeving is een doorvertaling van de in juli 2016 door de International Federation of Accountants (IFAC) vastgestelde IESBA Non-compliance with law and regulations (NOCLAR). Door het IFAC-lidmaatschap heeft de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) zich verplicht om deze internationale standaard te implementeren in Nederland.

De NV NOCLAR zijn beschikbaar via: https://www.nba.nl/globalassets/wet–en-regelgeving/noclar/nadere-voorschriften-noclar-4-december-2018.pdf

Een door de NBA opgestelde nadere toelichting bij de NV NOCLAR is beschikbaar via: https://www.nba.nl/globalassets/wet–en-regelgeving/noclar/toelichting-nadere-voorschriften-noclar-4-december-2018.pdf