Wwft varia Q1 & Q2

1. Update FAQ Kenniscentrum Wwft advocatuur

Het Kenniscentrum Wwft heeft begin dit jaar haar Frequently Asked Questions bijgewerkt. Hierin is onder meer uiteengezet hoe de dekens aankijken tegen de vraag of bepaalde vormen van dienstverlening wel of niet als Wwft-plichtig moeten worden aangemerkt. Het gaat dan onder meer over dienstverlening in het licht van het Didam-arrest, WHOA-trajecten, (turbo)liquidatie, governance vraagstukken, registratiewerkzaamheden, het opstellen van een aandeelhoudersovereenkomst en het gebruik van de derdengeldenrekening. Dit komt zeker de praktijk ten goede, hoewel ook duidelijk is dat niet alle vragen concreet kunnen worden beantwoord en/of afhankelijk zijn van de feiten en omstandigheden van het geval. Dit maakt dat de vraag of de Wwft op de advocaat van toepassing is nog altijd in gevallen onzeker. Het is wat ons betreft in die gevallen altijd aan te bevelen hetzij nader advies hierover in te winnen, hetzij de onderbouwing van de gemaakte keuze goed vast te leggen in z’n algemeenheid in het risicobeleid van kantoor en in het bijzonder in het specifieke dossier.

1. BFT oproep aan notarissen: “Blijf scherp op offshore vennootschappen” en BFT start onderzoek naar adviseurs van horecaondernemingen

Op 8 april 2025 heeft het Bureau Financieel Toezicht notarissen opgeroepen scherp te blijven op offshore vennootschappen. Uit een thematisch onderzoek uitgevoerd in 2024 bleek dat de bevraagde notarissen een zorgvuldig cliëntenonderzoek te hebben ingesteld en de juiste vragen te hebben gesteld over de bron van de middelen. In de oproep wordt te kennen gegeven dat buitenlandse (offshore) structuren een groot risico vormen op witwassen en terrorismefinanciering in Nederland. Ze bieden criminelen die geld willen witwassen mogelijkheden die – vanwege het internationale element – een eigendomsconstructie complexer maken en de opsporing ervan moeilijk. Onder meer het in Nederland aanhouden van vastgoed door offshore vennootschappen – als eigenaar of hypotheeknemer – biedt kansen voor criminelen om zo illegaal verkregen geld te investeren en het wit te wassen.

Een maand eerder heeft het BFT aangekondigd een themaonderzoek uit te voeren naar adviseurs van horecaondernemingen en daarbij te beoordelen of zij hun rol als poortwachter bij hun klanten naar behoren vervullen.

1. BFT notitie cryptovaluta voor accountants, belastingadviseurs en administratiekantoren

Op 17 april 2025 heeft het Bureau Financieel Toezicht een notitie cryptovaluta voor accountants, belastingadviseurs en administratiekantoren gepubliceerd. Hierin zijn praktische handvatten opgenomen die zij kunnen gebruiken bij hun beoordeling, bijvoorbeeld in het kader van het vaststellen van de herkomst van het vermogen. Ook zijn hierin red flags benoemd die behulpzaam kunnen zijn bij de vraag of er sprake is van een ongebruikelijke transactie, zoals:

• Wallets die eigendom zijn van buitenlandse rechtspersonen;

• Ongeloofwaardige en/of niet onderbouwde verklaringen voor de bron van de middelen; en

• Veelvuldige conversie tussen verschillende cryptovaluta.

1. Wie is de Wwft-cliënt? Rechtbank Den Haag 10 januari 2025:

Op 10 januari 2025 heeft de voorzieningenrechter van de rechtbank Den Haag uitspraak gedaan in een geschil tussen een notaris als eisende partij en een beleggingsvennootschap als beslaglegger. In verband met de verdeling van de executieopbrengst heeft de notaris de gerechtsdeurwaarder en de beleggingsvennootschap gevraagd zich te identificeren in het kader van de Wwft. Deze partijen hebben dat geweigerd omdat, kort gezegd, zij zich niet zagen als cliënten van de notaris. Volgens de notaris is er wel degelijk sprake van cliënten in de zin van de Wwft omdat hij bijstand verleent bij (i) het aan- of verkopen van registergoederen en/of (ii) het beheren van geld, effecten, munten, muntbiljetten, edele metalen, edelstenen of andere waarden. De beleggingsvennootschap kwalificeert volgens de notaris als ‘cliënt’ in de zin van artikel 1 lid 1 Wwft, omdat met haar door de notaris een zakelijke relatie is aangegaan in het kader van de verdeling van de executieopbrengst en een uitkering uit de executieopbrengst aan haar dient te worden gedaan. Dit leidt op grond van artikel 3, lid 5 sub a en g Wwft tot de verplichting voor de notaris om een cliëntenonderzoek naar HBC te verrichten, zo stelt de notaris.

De voorzieningenrechter heeft geoordeeld dat de vraag of de partij als cliënt moet worden aangemerkt zich niet eenvoudig laat beantwoorden, nu de wet daarover geen uitsluitsel biedt en de beroepsorganisaties van de notaris en deurwaarder daarover nog altijd geen (openbaar) standpunt hebben ingenomen. Voorts heeft de voorzieningenrechter geoordeeld dat dit een ingewikkelde kwestie betreft, waarover kennelijk binnen de branche geen consensus bestaat. De voorzieningenrechter acht het daarom voor de rechtspraktijk en ter voorkoming van langlopende en kostbare geschillen echter van groot belang dat er op korte termijn wel duidelijkheid komt. De notaris wordt daarom opgeroepen de kwestie formeel aan de KNB voor te leggen en eventueel aan de KBvG en het BFT teneinde duidelijkheid te verkrijgen. Totdat die duidelijkheid er is, is de notaris naar oordeel van de voorzieningenrechter gerechtigd uitbetaling op te schorten.

Het zal interessant zijn wat de uitkomst wordt van de inspanningen van de notaris en dus wat het oordeel van de beroepsorganisatie(s) zal zijn. De Wwft kent een eigen, ruim, cliëntenbegrip en het is voor de praktijk van belang waar daarin niettemin een grens moet worden getrokken.

1. Aanvulling Wwft/Sw-leidraad voor cryptoactivadiensten

Op 2 mei 2025 heeft de AFM een aanvullende bijlage voor aanbieders van cryptoactivadiensten (crypto-assets service providers (CASPs)) opgesteld in aanvulling op de Leidraad Wwft en Sanctiewet. Vanaf 4 februari 2025 kwalificeren CASPs als financiële onderneming in de zin van de Wwft.

Voor vragen over de Wwft en witwassen kunt u contact opnemen met Jurjan Geertsma, Oscar Pluimer en Matthijs van Dijk.