Kritisch advies ACS over inzet IMSI-catcher door FIOD

22 sep 2015
Thom Dieben
De Adviescommissie Stafrecht (ACS) van de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) heeft op 11 september jl. een advies uitgebracht over een concept-besluit voorgesteld door de Minister van Economische Zaken.

Het besluit heeft – kort gezegd – als doel om de FIOD de bevoegdheid te geven zelfstandig een zogenaamde IMSI-catcher in te zetten. De Algemene Raad van de NOvA heeft het advies van de ACS overgenomen en ingezonden aan het Ministerie van Economische Zaken.

De ACS heeft het concept-besluit beoordeeld en is van mening dat er verschillende gebreken aan kleven. Samengevat komt het oordeel van de ACS er op neer dat:

  • De noodzaak om de FIOD een zelfstandige bevoegdheid te geven om een IMSI-catcher in te zetten onvoldoende wordt onderbouwd;
  • Het concept-besluit maakt mogelijk dat de FIOD onder omstandigheden zonder toestemming van een officier van justitie gebruik maakt van een IMSI-catcher. Dat staat haaks op de jurisprudentie van de Hoge Raad en de vereisten die voortvloeien uit art. 8 EVRM (recht op privacy). Bovendien leidt dit tot een ongelijke behandeling van de FIOD en, bijvoorbeeld, de Nationale Politie. Aan het concept-Besluit moet om die reden een bepaling worden toegevoegd dat nimmer (noch door de Nationale Politie noch de FIOD) gebruik kan worden gemaakt van een IMSI-catcher zonder voorafgaande toestemming van de officier van justitie;
  • De noodzaak om de directeur van de FIOD als ‘bevoegde autoriteit’ aan te wijzen (art. 1, onderdeel c, onder 4) wordt onvoldoende onderbouwd. Bovendien leidt die aanwijzing er toe dat
    • een aan de inzet van een IMSI-catcher gerelateerde bevoegdheid (te weten verkrijging van het telefoonnummer bij de betreffende telecomaanbieder) wordt weggehaald bij de officier van justitie.
    • de FIOD en, bijvoorbeeld, de Nationale Politie niet gelijk worden behandeld;

De ACS heeft als opdracht om de Algemene Raad van de NOvA gevraagd en ongevraagd te adviseren op het gebied van strafrechtelijke wet- en regelgeving. Han Jahae en Thom Dieben, beide advocaat bij JahaeRaymakers, zijn lid van de ACS.

Klik hier  om het hele advies van de ACS te downloaden.

Nieuws & Publicaties